เป็นอยู่ด้วย "จิตว่าง"

BIA-P.2.3.1/1-64

เป็นอยู่ด้วย "จิตว่าง"

เป็นอยู่ด้วย "จิตว่าง"

เอกสารชุดมองด้านใน อันดับ 64

จิตว่าง คือจิตที่รู้สึกนึกคิดอยู่ด้วยความฉลาดไม่ยอมยึดอะไรว่าเป็นตัวตนหรือของตน ด้วยอำนาจความอยากได้ ความเข้าใจผิด ความงมงายที่ถ่ายทอดกันมา หรือกระทั่งด้วยสัญชาตญาณตามธรรมดาของสัตว์ตามปรกติ คนพวกหนึ่งถือว่ากิเลสเกิดอยู่เป็นพื้นฐานไม่ขาดสาย นั่นคือพวกที่จะจมอยู่ในวัฏฏะอย่างไม่รู้จักผุดจักเกิดต่อไปอีกนาน หลักธรรมในพุทธศาสนาถือว่าตามปรกติจิตนี้เป็นประภัสสร คือว่างจากกิเลสหรือความโง่ ต่อเมื่อมีอารมณ์มากระทบแล้วทำผิดขาดสติสัมปชัญญะหรือขาดความรู้ จึงเกิดโลภะโทสะโมหะอย่างใดอย่างหนึ่ง ลักษณะประภัสสรนั้นใสกระจ่าง พอที่จะรู้เห็นอะไรในระดับธรรมชาติของสิ่งที่เรียกว่าจิตหรือวิญญาณธาตุ ยังไม่เรียกว่าเศร้าหมอง นี้คือภาวะที่ว่างจากกิเลสอยู่โดยปกติเป็นพื้นฐาน เป็นอยู่ด้วยจิตว่างนั้นมิใช่อยู่ด้วยการนั่งหรือนอนตัวแข็งทื่อ คำว่า “ว่าง” หมายถึงว่างจากความรู้ว่ามีตัวกูหรือของฏุ ตัวเรามีขึ้นมาก็เพราะเรามีความรู้สึกว่าตัวเรามี ความรู้สึกนั้นเรียกว่าอุปาทาน เมื่อจิตกำลังมีอุปาทานอย่างนี้ เรียกว่าเป็นจิตโง่หรือเป็นอยู่ด้วยความโง่ เมื่อใดไม่มีอุปาทานก็เรียกได้ว่าไม่มีความโง่แต่เป็นอยู่ด้วยสติปัญญา และมีการเคลื่อนไหวไปตามอำนาจของสติปัญญานั้น ไม่มีความทะเยอทะยานด้วยตัณหาในสิ่งใด ทำงานเพื่องาน ทำงานเพื่อธรรม บริโภคผลงานเพียงเพื่อมีชีวิตอยู่สำหรับบรมธรรมคือนิพพาน ซึ่งเป็น “ความว่าง” อย่างสุดยอด


- พิมพ์ครั้งที่ [ม.ป.ป.]

หน้า [1] - [20]


Item

สิ่งพิมพ์บนกระดาษ ปกอ่อน จำนวน 20 หน้า

สุญญตา, ความว่าง, จิตปภัสสร